تدوين چارچوب طراحي شهري در بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مبتني بر رويكرد بازآفريني‌فرهنگ‌مبنا (نمونه موردي: محله علي‌قلي‌آقا)

چكيده :

بافت تاريخي خاطرات، ارزش‌ها و گذشته شهر را در خود جاي داده است. اين بافت‌ها‌ داراي عناصر ارزشمندي بوده كه مي‌توانند به‌عنوان نماد شهر نمايش داده شوند. از طرفي شهرنشيني و اثرات مدرنيته منجر به تخريب اين بافت ارزشمند شده و آثار و فضاهاي تاريخي ارزشمند را به خطر انداخته است. بنابراين به‌منظور حفظ ارزش اينگونه بافت‌ها و فعال كردن آن‌ها رويكردهاي بازآفريني متعدد ارائه شدند. بازآفريني‌فرهنگ‌مبنا به‌عنوان رويكرد پيشرو در اين راستا در دنيا شناخته شده و موفقيت‌هاي چشمگير بدست آورده است. شهر اصفهان به‌عنوان پايتخت فرهنگي ايران داراي بافت‌هاي ارزشمند تاريخي فراوان بود كه محله علي‌قلي‌آقا يكي از آن‌ها است. باتوجه به‌اينكه‌اين محله نيز با چالش تخريب، ناكارآمدي و از دست رفتن ارزش‌هاي فرهنگي تاريخي روبرو شده، در اين پژوهش بدنبال تدوين چارچوب طراحي شهري مبتني بر رويكرد بازآفريني‌فرهنگ‌مبنا براي اين محله هستيم. بنابراين پس از مطالعه ادبيات نظري و بررسي تجارب عملي، چارچوب نظري و تجربي و در نهايت چارچوب مفهومي تدوين گشت. سپس جمع‌آوري داده‌ها با روش مطالعات اسنادي، مشاهده ميداني، مصاحبه و توزيع پرسشنامه انجام و با استفاده از آزمون آماري T تك‌نمونه‌اي و تحليل‌هاي فضايي GIS تحليل شد. اهميت شاخص‌هاي شناسايي شده با استفاده از روش AHP مشخص و امتيازدهي بر اساس طيف ليكرت انجام شد. در نهايت امتياز وزن‌دار 2.94 براي محله بدست آمد كه نشان دهنده وضعيت متوسط رو به پايين است. در پايان باتوجه به نتايج بدست آمده چارچوب طراحي در راستاي بهبود وضعيت محله پيشنهاد و در قالب طرح سه‌بعدي نمايش داده شد.