امكانسنجي تغيير كاربري باغات شهري به كاربري گردشگري (نمونه موردي: باغات قصرالدشت شيراز)

چكيده :

فضاي سبز با مجموعه اثرات خود در سطحي گسترده، فضا و محيط‌زيست شهرها را براي زيست آماده مي‌كند. امكان‌سنجي تغيير كاربري باغات شهري به كاربري گردشگري و عملي شدن اين موضوع مي‌تواند تأثير به سزايي در رونق گرفتن منطقه چه به لحاظ گردشگري تفريحي و چه به لحاظ اقتصادي داشته باشد. باغ‌هاي قصرالدشت به‌عنوان يك مجموعه همگن محيطي كه فضاي سبز با پوشش گياهي درختان عمدتاً مثمر و خزان شونده‌اي را تشكيل مي‌دهند با محيط پيرامون خود در تعامل مستمر قرار دارند. فرآيند اين تعاملات گاه به‌صورت اثرات مثبت باغ‌ها بر روي مجموعه شهر و گاه به‌صورت اثرات منفي اجتماعي و اقتصادي بروز مي‌يابد. همچنين مجموعه شهر با كاركردهاي پيچيده‌اي كه در خود دارد بر روي مجموعه باغ‌ها اثرات مثبت يا منفي به‌جاي مي‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف تحليل و امكان‌سنجي تغيير كاربري اراضي باغات قصرالدشت شيراز به كاربري گردشگري انجام‌گرفته است. روش تحقيق در اين پژوهش روش تحقيق بر اساس هدف از نوع كاربردي و بر اساس ماهيت توصيفي-موردي است. گردآوري داده¬ها با استفاده از دو روش كتابخانه¬اي و پيمايشي با استفاده از پرسشنامه بوده است. محدودة مورد مطالعة اين پژوهش، باغات قصرالدشت شيراز و جامعة آماري شامل دو گروه متخصصان و مردمي(مالكان باغ‌ها، مردم شهر و گردشگران) در شهر شيراز است. براي تحليل يافته¬هاي پژوهش از نرم افزار Spss 21 و آزمون-هاي آماريt تك گروهي وt دو گروه مستقل و آزمون رتبه¬اي فريدمن استفاده شد. نتايج پژوهش نشان دادكه باغات قصرالدشت از نظر ابعاد اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي – گردشگري و زيرساختي براي تغيير كاربري به گردشگري از شرايط مناسبي برخوردار است و تفاوت معناداري بين نظر متخصصين و مردم از اين نظر وجود ندارد. بنابراين امكان تغيير كاربري باغات به گردشگري وجود دارد. بر اساس نتايج آزمون فريدمن باغات قصرالدشت از نظر شاخص زيرساخت در وضعيت مناسب¬تري قرار دارند و پس‌ازآن به ترتيب شاخص‌هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي – گردشگري قرارگرفته‌اند. براساس يافته¬هاي پژوهش، يكي از بهترين راه حل¬هاي تجديد حيات باغات قصرالدشت و تبديل به كاربري گردشگري، احداث باغ¬هاي موضوعي با رويكرد گردشگري عمومي در آنهاست كه بايد با كمترين دخل و تصرف در محيط طبيعي آنها صورت گيرد.