تهيه نقشه پهنه‌بندي خطر حريق شهري و تحليل نتايج آن (مطالعه موردي شهر اصفهان)

چكيده :

زندگي در شهرها خطرات بسيار زيادي همراه داردكه ازمهم‌ترين خطرات آتش‌سوزي مي باشد. براي مصون‌ماندن در برابر خطرات بالقوه حريق شهري و كاهش خسارات ناشي از آن بايد ريسك‌هايي كه مي‌تواند باعث ايجاد و گسترش حريق گردد، را شناسايي و با نمايش درجه‌بندي مخاطرات با رنگ، جهت اولويت‌بندي برنامه‌هاي حفاظت از حريق و ايمن‌سازي شهري و كاهش خسارات وارده به افراد جامعه استفاده نمود. از ميان روش‌هاي موجود ارزيابي، روش ارزيابي كيفي با استفاده از درجه‌بندي خطر حريق براي ارزيابي ريسك حريق‌ در بافت شهري پيشنهاد شد كه به بررسي و امتيازدهي هفت آيتم پرداخته شد. اما باتوجه‌به اينكه اين روش به‌صورت تك‌بعدي تدوين شده و تمام جنبههاي ساختار شهري را پوشش نميدهد، جهت جامعتر شدن تحقيق و تطبيق آن با شرايط اصفهان، معيارها، زير معيارها و وزن آنها اصلاح ‌شد و معيارهاي هفت‌گانه به: ساختار و آسيب‌پذيري، وجود منابع حريق، دشواري اطفاي حريق، وجود تأسيسات خطرناك، دشواري دسترسي، تاريخچه حريق، و دانسيته ساختمان، تغيير يافت و زير معيارهاي 32 گانه، ملاك عمل قرار گرفت. وزن معيارها و زير معيارها به روش مقايسه زوجي و روش تحليلي لي كرت تعيين شد و با استفاده از اطلاعات دريافتي از شهرداري اصفهان، در قالب فايل‌هاي GIS و با به‌كارگيري برنامه‌اي نرم‌افزاري كه بر اساس اوزان معيارها و زيرمعيارها و نحوه اختصاص شاخص‌هاي هر بلوك شهري به آنها نوشته شد، از طريق نرم‌افزار ArcGis، شكل‌هاي پهنه‌بندي خطر حريق شهر اصفهان با هفت‌رنگ استخراج گرديد. نقشه بيانگر آن است كه معيار نفوذپذيري در بلوك داراي ريسك حريق بالاتري بوده و اين تحقيق نشان مي دهد اهداف فرعي را هم در برمي‌گيرد؛ مانند ارائه اقدامات مناسب علمي براي ايمن‌سازي شهر در برابر حريق، تأمين بستري مناسب براي برنامه‌ريزي شهري در كاهش احتمال ايجاد يا توسعه حريق، سهولت شناسائي كاربري‌هاي پرخطر در بافت شهر و تهيه (Procedure Operating Standard)SOP مناسب براي عمليات امداد و نجات.