امكان سنجي اصول توسعه مبتني بر حمل و نقل همگاني (TOD) در منطقه 8 اصفهان

چكيده :

افزايش جمعيت به صورت مستقيم بر شهر ها و به تبع آن حمل و نقل شهري اثر گذاشته و مسائل متعدد را به همراه آورده است. در اين ميان شهرسازان و برنامه ريزان به دنبال راه هاي مناسب براي غلبه بر اين چالش جديد مديريت شهري بوده اند. توسعه حمل و نقل محور يكي از رويكرد هايي است كه بر اساس اصول و معيار هاي آن در كنار تامين نياز حمل و نقل در شهرها به توسعه پايدار و حفظ پايداري شهر نيز توجه مي شود. اما امكان سنجي و ميزان موفقيت اين رويكرد در شهر ها موردي است كه بايد پيش از اجراي آن مورد بررسي قرار گيريد. منطقه 8 شهرداري شهر اصفهان نيز از اين قاعده مستثني نيست. اين پژوهش به دنبال پاسخ به اين سوال است كه تحقق پذيري رويكرد توسعه حمل و نقل محور بر اساس اصول TOD تا چه ميزان در منطقه 8 شهرداري اصفهان ممكن است؟ به اين منظور پس از تشريح رويكرد TOD و بررسي نظريات مرتبط و تجربه هاي مشابه، چهار چوب نظري ارائه شد كه بر اساس آن وضعيت منطقه براي ارزيابي ميزان تحقيق پذيري بررسي شود. بدين منظور اصول، معيارها و زير معيارهاي شناسايي شده با استفاده تكنيك AHP وزن دارشده و سطح اهميت آنها مشخص شد. سپس با استفاده از توزيع پرسشنامه و بهره گيري از تحليل هاي مكاني و فضايي به تحليل آن اصول در منطقه 8 پرداخته شد. اين تحليل ها با استفاده از نرم افزار هاي SPSS و GIS و Depthe Mapو تحليل هايي مانند چيدمان فضا، فاصله اقليدسي، همپوشاني، بافر و .... انجام شد. همچنين به منظور اعتبار سنجي پرسشنامه آلفاي كورنباخ بررسي شد و نتايح با آزمون t تك نمونه اي مورد ارزيابي قرار گرفت. در انتها نتايج بررسي ها نشان داد كه اين منطقه از نظر اتصال و پيوستگي معابر و شرايط مناسب دوچرخه سواري دچار ضعف بوده و از نظر تسهيلات حمل و نقل و توجه به توسعه فضاهاي اجتماعي و حضور پذيري وضعيت متوسط مي‌باشد. از طرفي حمل و نقل عمومي، وضعيت فيزيكي و كالبدي معابر و هماهنگي توسعه كاربري اراضي و حمل و نقل در منطقه شرايط مناسب دارند. در نهايت مشخص شد كه شرايط منطقه 8 براي تحقق رويكرد توسعه مبتني بر حمل و نقل در حد نسبتاً مناسب است (امتياز 3.77 از 5). در اين ميان چالش هاي رودر رو و چرايي كسب اين امتياز تحليل شد و به ارائه پيشنهادات و راهكار هاي اجرايي پرداخته شد.